Ik krijg een uitnodiging van een goede vriend of vriendin voor een groot verjaardagsfeest, een bruiloft, afstuderen, housewarming of iets dergelijks. Leuk, denk ik. Ik bekijk de kaart, draai hem om om de details over het feest te lezen en dan… dan zie ik daar rechtsonder een piepklein envelopje staan. Nee toch?! Ja, het staat er echt, een envelopje. Grote kans dat jij, jij lezer ja, je daar ook nog wel eens schuldig aan hebt gemaakt. Het envelopje is een icoontje geworden voor de mededeling dat je graag geld zou willen ontvangen in plaats van een cadeautje, maar je denkt: ik gebruik wel gewoon het icoontje van een envelopje, want dan snapt iedereen het ook wel en hoef ik het niet letterlijk te zeggen. Erg jammer, want dan ben jij waarschijnlijk te inspiratieloos om te bedenken wat je zou willen hebben, óf je wil graag een cadeau wat erg groot is en probeert het op deze manier te verkrijgen (of je probeert de kosten die je hebt gemaakt voor je feest te compenseren).

Het probleem van het envelopje

In het envelopje moet ik dus geld gaan doen. Moet ik dus gaan bedenken hoeveel dat bedrag is. Normaal bedenk ik wat iemand ontzettend leuk zou vinden om te krijgen. Soms herinner ik me dat iemand heeft gezegd graag een Ritualssetje te krijgen, maar dat nooit krijgt, dus ik koop zo’n setje of stel er zelf één samen. Het is leuk om iets te vinden waar je iemand blij mee maakt. Vooral het gezicht van de jarige wanneer hij/zij het cadeautje openmaakt. Maar ja, dan moet je wel nadenken en een beetje tijd vrij maken om een cadeautje te regelen. Maar is dat nou zo’n probleem? Het gaat toch om een vriend of vriendin? Dan wil je toch moeite voor hem of haar doen? Anders is het ook geen vriend… Zou ik zeggen.

Maar goed. Niet alleen moet je na gaan denken over de hoogte van het bedrag, wanneer er zo’n envelopje gewenst wordt, maar onbewust wil je natuurlijk ook wel laten weten aan iemand dat je hem of haar echt belangrijk vindt. Dan is het lullig om een tientje er in te doen. Of 15 euro. En misschien is het feest wel op locatie. Dan is het al snel knieperig als je er niet meer dan 25 euro in doet (want die jarige/getrouwde/afgestudeerde moet dat ook maar allemaal betalen). En dan, ook niet geheel onbelangrijk, moet je ook nog eens gaan kijken hoeveel je zelf nog eigenlijk hebt aan geld. Het kan ook nog eens zijn dat je altijd grote (dure) cadeaus krijgt van bepaalde vrienden, maar je zelf niet de middelen hebt om zulke grote cadeaus terug te geven. Wat doe je dan? Bij een gewoon cadeau maakt het niet uit, want dan gaat het niet om hoe duur het is, maar om wat het is, of het feit dat je er moeite voor hebt gedaan – het gebaar dus. Bij geld ontkom je er bijna niet aan dat je gaat vergelijken.

Een ander probleem is dat je weet hoe het vaak gaat met geld dat je krijgt. Dat kan zomaar opeens uitgegeven worden aan boodschappen, de parkeerautomaat of iets anders onfeestelijks: treinkaartje, snacks op het station, de taxi, teruggave van geleend geld, verzin het maar. Het is een naar idee dat diegene dat misschien ook wel met jouw geld gaat doen. Sterker nog: op sommige feesten lijkt het af en toe wel alsof jouw envelopje meer een vrijwillige contributie aan het feest is dan een cadeautje.

Geen geld dus, maarre… met al die envelopjes de laatste jaren (ja, het lijkt wel een toename), ben je het kadootjes vragen en geven misschien een beetje verleerd. Wie is wat verleerd? Nou A) de vrager moet maar even duidelijk zeggen wat hij/zij wil voor zijn verjaardag als dat gevraag wordt (al dan niet rechtstreeks, impliciet of expliciet of via een tussenpersoon), of B) degene die het cadeautje gaat geven moet zijn/haar best doen om iets leuks te verzinnen.

Als je ongeïnspireerd bent

Als je denkt: jaaaa, maar ik vind het zoo moeilijk om wat te verzinnen, dan zeg ik:

  1. Het allerbelangrijkste punt – en eigenlijk ook redelijk noodzakelijk voor de volgende punten: Leer je vriend/vriendin beter kennen – dan weet je waar je iemand blij mee maakt
  2. Kijk eens in winkels als de wereldwinkel, HEMA, en andere winkels waar ze leuke hebbedingetjes hebben. Zo heeft HEMA superleuke magnetische boekenleggers en notitieblokken (leuk voor de leesmonsters onder ons en studenten), maar ook leuke hoesjes voor camera, sieraden, gieters, spul voor in de tuin, of kleurige koptelefoons. De wereldwinkel heeft verbazend veel leuke dingen (meestal wil ik ze allemaal zelf). Van een set van kleine biologische wijnen (rosé, rood en wit), tot mooie (en unieke) sieraden, schattige theekopjes, mooie schalen, geinig “groen” kinderspeelgoed (in de trant van: maak je eigen raket die ook nog eens echt opstijgt), klankschalen, kussentjes, armbandjes, notitieboekjes, kaarsen, beeldjes en als je er niet uitkomt, omdat je bijvoorbeeld punt 1 niet hebt nagevolgd, dan is er altijd nog de bon van zo’n winkel natuurlijk.
  3. Je kan iets materieels geven, maar ook een ervaring – trakteren op een lunch ergens, of een kopje koffie, of een dagje daar-en-daarheen, een zelfgemaakt iets (zo heb ik een superleuk iPhonehoesje gekregen van vriendin L. die dat helemaal voor mij heeft zitten haken).
  4. Er is ook nog iets als de bon, dan weet je zeker dat het niet gewoon uitgegeven wordt aan boodschappen en dat de ontvanger er echt speciaal van kan genieten. Wat dacht je van een bladenbon (waarmee je je kan abonneren op diverse tijdschriften), je kan ook bonnen voor uitjes geven (te koop bij steeds meer winkels, van Bruna tot ANWB en HEMA tot supermarkt), een lunchbon bij iemands favoriete lunchcafé, een iTunesbon, Bol.com-bon en natuurlijk de traditionele Irischeck of boekenbon.
  5. En tot slot: iets waar je zelf blij mee bent (de meeste vrouwen vinden het zelf meestal leuk om lekkere spulletjes te krijgen voor hun huid bijvoorbeeld, die je jezelf dan weer niet gunt omdat ze te duur zijn – denk aan Rituals, Bodyshop, Boots ed.), daar is je vriendin misschien ook wel blij mee. Jullie zijn niet voor niets vrienden, dus jullie zullen vast wel gemeenschappelijke interesses/voorkeuren hebben.

Bij bepaalde spullen denk ik nu nog steeds: Oja, dat heb ik toen van mijn broertje gehad (een nietmachine in de vorm van een haai – ik werd iets van 12 en 17 jaar later gebruik ik hem nog), een boek wat ik van die en die vriendin heb gehad, het schapenkleedje wat ik van vriendin B. heb gehad, de heerlijke handcrème die ik van vriendin S. gehad heb, enzovoorts. Als ik dat allemaal in geld had gehad zou ik echt met de grootste inspanning niet meer weten waar het was gebleven.

Maar… dan is er altijd nog de uitzondering van dat je inderdaad een heel groot cadeau wil of je spaart ergens voor. Schrijf dat dan gewoon lekker op die kaart. Of zet een mooi spaarvarken neer op dat feest en laat iedereen daar lekker anoniem wat ingooien. Dat is veel feestelijker en dan bespaar je mensen eventueel gedachten als: “damn, ik kan niet meer missen dan 10 euro, maar ik heb van hem toen 20 gehad, dus dan moet ik ook 20 teruggeven,” en dat soort gedachten die eigenlijk niets meer te maken hebben met wat het cadeautje eigenlijk is.

En uiteindelijk, het feit dat iemand al op jouw feest komt is al een cadeautje op zich toch?